kalkan volkan ne demek?

Kalkan Volkan

Kalkan volkan, geniş tabanlı ve hafif eğimli yamaçlara sahip volkan türüdür. Adını, eski zamanlarda kullanılan savaş kalkanlarına benzeyen şeklinden alır. Bu volkanlar, genellikle düşük viskoziteli, yani akışkanlığı yüksek olan bazaltik lavların uzun mesafeler boyunca akmasıyla oluşur.

Kalkan Volkanların Özellikleri:

• Geniş Taban: Kalkan volkanlar, diğer volkan türlerine göre çok daha geniş bir tabana sahiptir. Taban çapı onlarca hatta yüzlerce kilometreyi bulabilir.
• Hafif Eğimli Yamaçlar: Yamaç eğimleri genellikle düşüktür, ortalama 2-10 derece civarındadır. Bu durum, lavların uzun mesafeler boyunca akabilmesinden kaynaklanır.
• Bazaltik Lav: Kalkan volkanların oluşumunda temel madde, silika içeriği düşük ve demir-magnezyum açısından zengin olan bazaltik lavdır. Bu lavlar, daha akışkan oldukları için geniş alanlara yayılır.
• Patlamasız Efüzyon: Kalkan volkanlar genellikle patlayıcı olmayan, sakin lav akıntılarıyla karakterizedir. Ancak, bazen suyla temas ettiklerinde veya gaz basıncı arttığında küçük patlamalar meydana gelebilir.
• Krater veya Kaldera: Kalkan volkanların tepesinde, lav akıntılarının başladığı bir krater veya daha büyük bir kaldera bulunabilir.

Kalkan Volkanların Oluşumu:

Kalkan volkanlar, genellikle sıcak nokta volkanizması veya okyanus ortası sırtı gibi tektonik ortamlarda meydana gelir. Mantodan yükselen sıcak ve basınçlı magma, yeryüzüne ulaşarak yüzeye yayılır ve zamanla üst üste yığılarak kalkan volkanı oluşturur.

Önemli Kalkan Volkanları:

• Mauna Loa (Hawaii): Dünyanın en büyük kalkan volkanıdır.
• Kilauea (Hawaii): Aktif bir kalkan volkanıdır ve sürekli lav akıntıları ile bilinir.
• Skjaldbreiður (İzlanda): İzlanda'da bulunan klasik bir kalkan volkanı örneğidir.

Kategoriler